بررسی رسوب شناسی و ژئوشیمی تپه های ماسه ای ساحلی در شرق بابلسر (جنوب دریای خزر، شمال ایران)

منطقه مورد مطالعه در شمال ایران (استان مازندران) در جنوب دریای خزر واقع شده است. در این تحقیق مجموعه ای از تپه-های ماسه ای در 4 زون در محدوده ای با مختصات عرض جغرافیایی´43°36 تا´44 °36 شمالی و طول جغرافیایی´44 °52 تا ´52 °52 شرقی، در 10 کیلومتری شرق شهرستان بابلسر در شمال ایران نمونه برداری و مطالعه شده است. تپه های ماسه ای سهمی شکل فراوان ترین نوع تپه های ماسه ای شناخته شده در شرق بابلسر است، که زیرگروه های تپه های سهمی شکل هلالی، نیم دایره ای، شن کش مانند، سنجاق مو، پنجه ای ، آشیانه ای و مرکب به ترتیب فراوان ترین انواع آن می باشد. نتایج آنالیزهای دانه سنجی تپه های ماسه ای اندازه گیری شده نشان می دهد ماسه ها از نظر اندازه اساسا در حد ماسه ریز با جورشدگی خوب، کج-شدگی مثبت و کشیدگی مزوکورتیک هستند. بررسی کانی شناسی این تپه های ماسه ای نشان می دهد کوارتز بین 20 تا 45 درصد (میانگین 56/29 درصد)، فلدسپات بین 4 تا 10درصد (میانگین 91/7 درصد) و خرده سنگ ها بین 51 تا 72 درصد (میانگین 26/63 درصد) در تغییر است. شاخصی که با توجه به میزان اکسیدهای اصلی می توان بررسی نمود، شاخص دگرسانی شیمیایی´(ciw) است که در تپه های ماسه ای این شاخص از 41/86 درصد تا 64/91 درصد با میانگین 39/89 درصد در نوسان است، که این مقدار به دست آمده بیانگر آب و هوای گرم و مرطوب است. همچنین با توجه به 3 اکسید اصلی mgo+tio2+fe2o3 می توان در رابطه با فراوانی یا عدم فراوانی کانی های سنگین در منطقه نظر داد، که محاسبه برایند آنها در تپه های ماسه ای نشان می دهد کانی های سنگین از غرب به شرق منطقه مورد مطالعه روند کاهشی دارد. همچنین بررسی مهمترین عناصر کمیاب تپه های ماسه ای نشان می دهد، بالا بودن استرانسیم، باریم و زیرکن در محدوده مورد مطالعه در ارتباط با فراوانی کانی ها و اجزای تشکیل دهنده این عناصر از جمله پلاژیوکلازها، کربنات، فلدسپات پتاسیم و غیره در سنگ منشا است.